Nisam se usuđivao oca pitati porijeklo, i značenje toga.
Tek nekada, dugo poslije, naiđoh u jednoj staroj knjizi pojašnjenje.
U ta neka ranija vremena gdjegdje su bila nekakva udruženja, ili kako se to već zvalo, koja su se bavila time, odnosno obavljanjem hadža umjesto drugih. Poneki bogatiji ljudi su se držale one da je svejedno jal obaviti lično, jal platiti drugome da za tebe obavi tu svetu muslimansku dužnost. I onda bi posjetili neko od tih udruženja. Za fočansko se priča da su (valjda neki, ne i svi) njegovi članovi vremenom osmislili plan koji se nije sasvim podudarao s onime za šta su se predstavljali.
Novac bi uredno primili, te u vrijeme kada i ostale buduće hadžije kreću i oni kreni na put. Razlikovali su se po tome što bi oni putovanje završi znatno ranije, tačnije u malome, skoro susjednome gradiću Rudom. Preciznije, u nekoj kafani negdje na skritijoj periferiji.
Tu bi se provodili, akšamlučili, trošili dobijeni novac. I tako sve dok ne bude vakat povratka. Kada bi se i vratili, uporedo s onima koji su doista bili u Meki.
Fočaci se proveli, a ovi koji su dali pare imali su iskren nijet i s pravom su uzeli titulu hadžije... a iza i jednih i drugih, ostade ova simpatična anegdota.
